Estetika Otaca Crkve

Estetička svest je najstarija i najuniverzalnija forma čovekovog duhovnog sveta i uz to – visokorazvijena i orijentisana ka dubinskim suštinskim osnovama bitija. Upravo stoga su estetičke vrednosti kao univerzalna kvintesencija duhovnog potencijala kulture najmanje podložne koroziji vremena i najmanje zavise od jezičkih etničkih religijskih i sličnih granica koje suštinski utiču na druge vrednosti i forme svesti. Otuda – i poseban značaj izučavanja estetičke svesti drugih naroda drugih perioda istorije kulture a pre svega – drevnih. To se odnosi i na patristiku. I mada se Oci Crkve nisu specijalno bavili estetičkom sferom niti su čak naslućivali njeno postojanje oni su objektivno bili „vredni“ i „savesni“ nosioci estetičke svesti svoga vremena koja se u njihovom periodu po svoj prilici najpotpunije i najadekvatnije ostvarila (iako u krajnje difuznom vidu) upravo u njihovim bezbrojnim tekstovima posvećenim najraznovrsnijoj bogoslovskoj problematici. Ona će malo kasnije (u Vizantiji i srednjovekovnoj Rusiji) naći i adekvatnije forme u umetničkoj kulturi. Međutim u periodu prelaza od antičke ka hrišćansko-srednjovekovnoj kulturi (a naročito – pravoslavnoj) nova estetička svest se i formirala i izražavala i sačuvala najpotpunije u svetootačkoj literaturi. A možda će za buduća pokolenja upravo taj sloj patristike aesthetica patrum biti najznačajniji i najaktuelniji.